Dobro došli u najzanimljiviji grad Italije!
Renesansa Matere kao kulturne prestonice je zaista impresivna i nezamisliva!
Ako vam treba dokaz da priče o obnovi i nadi još uvek postoje, rezervišite putovanje do Matere, drevnog južnog italijanskog grada koji je prešao dug put iz očajnog pohoda u kulturnu prestonicu Evrope 2019. godine.
Priča o čudesnoj Materi nagoni na suze. Tek 50-ih godina prošlog veka, bila je nazivana ”sramotom Italije”, nakon što je pisac Karlo Levi bio proteran od strane fašističkog režima Benita Musolinija u gradić u blizini Matere, 1935. godine. Bio je zgrožen onim što je pronašao, pre svega, nivoom siromaštva koji je Dikensov London činio luksuznim.
Stanovnici su živeli u pećinama, s velikim porodicama i stokom skučenom u udžerice bez svetla. Malarija je harala. Nije bilo struje, kanalizacije, vodovoda, ni tekuće vode. Deca su umirala mlada, ili od bolesti ili od gladi. Ni Fransis Bejkon nije mogao zamisliti takvu bedu.
Levijeva knjiga, Hrist zaustavljen u Eboli, promenila je tok istorije Matere. Italijanske vlasti bile su primorane da prestanu sa ignorisanjem tog problema i presele stanovnike u obližnju ruralnu naseobinu – dobronamerna, ali loše osmišljena ideja koja nije uspela da prepozna nijanse materanskog života, tako da je mnogim raseljenim meštanima bilo teško da se prilagode novim uslovima života.
Izgledalo je kao da je drevna Matera, verovatno treći najstariji grad na svetu, nakon Alepa i Jerihona, konačno napuštena. Ali tada su se uselili kreativci, od kojih su mnogi bili deca i unuci onih koji su bili preseljeni iz pećina, a vodila ih je grupa mladih zvanih La Scaletta, koji su krenuli u svoju misiju da obnove materansku kulturnu tradiciju i baštinu.
Pokazalo se da su uništene kamene crkve i pećine kao stvorene za velike umetničke izložbene prostore, a reputacija grada poprimila je pozitivan preokret. Ispalo je da su siromašni, ipak, vredni spasavanja.
Godine 1993. grad je dobio je status UNESCO-ve Svetske baštine. Filmski stvaraoci počeli su da uviđaju potencijal italijanskog gradića koji je uglavnom prazan, na vrhu brda, posebno lepog kao Matera – i korišćen je kao scenografija za drevni Jerusalim, uključujući i film Mela Gibsona, Passion of the Christ (2004), i Ben-Hura, Timura Bekmambetova (2016). Od tada, pojavljuje se u filmu Wonder Woman, a takođe, imaće glavnu ulogu u novom filmu o Bondu – publicitet koji će nesumnjivo uticati na razvoj i popularnost grada.
Razvojni put Matere, od sirotinjskog kvarta do kulturnog središta, zadivljujući je. U pogledu atraktivnosti, Matera je prelepa na nivou supermodela. Nije lako stajati čvrsto na zemlji tako ludo fotogeničnoj kao što je Italija, zemlji koja je svetu dala Botićelija, Pozitano, Sofiju Loren i seksi obline Toskane.
Čak i njihove brojne vrste policajaca nose najlepše uniforme na svetu. Ali ovaj vrh brežuljka, isprepletan uličicama u boji peska je izvan svakog poređenja. Ovaj zlatni gradić u obliku lavirinta nije nalik ničemu što ste ikada ranije videli, u Italiji ili bilo gde drugde na planeti. Kuće se spuštaju niz padine, naslagane jedna na drugu, vapnenac izbrazdan cvećem kasnog leta i terasama sa puzavicama vinove loze.
Sve ovo nalazi se na vrhu hiljadama godina starih pećina koje su iskopane i pretvorene u različite nivoe luksuznih hotela koji se uzdižu na rubu provalije. Staze su uske i vijugavo zbunjujuće, stepenice su oskudne i dotrajale, ponekad vode do tunela i pećina ili zaklonjene romanskim letećim dvorištima. Na svetu je ostalo vrlo malo tajnih bajkovitih odredišta, a Matera nam ne može biti bliže.